? Limited Şirketlerde Ortağın Çıkması ve Çıkarılması| Güzeloğlu Hukuk Bürosu
Tarih : 02.01.2019

Limited Şirketlerde Ortağın Ortaklıktan Çıkması ve Çıkarılması

Şirkete ortak olma iradesine şekil veren etkenlerin değişmesi veya ortadan kalkması halinde limited şirket ortağının ortaklıkta kalmaya veya benzer bir şekilde haklı nedenlerin varlığı halinde şirketin, ilgili ortakla olan ilişkisini sürdürmeye zorlanması ekonomik ve hukuki açıdan haksızlık teşkil etmektedir.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), belirli koşullar altında ortağın şirketten çıkma hakkını düzenlemektedir. TTK taraflar arasındaki menfaat dengesini koruyabilmek amacıyla şirketin de ortağı ortaklıktan çıkartabilmesine olanak vermektedir.


Limited Ortaklıklarda Çıkma

TTK’nın 638’inci maddesi hükmüne göre limited şirket ortağının ortaklıktan çıkması, şirket sözleşmesinde çıkma hakkına ilişkin bir düzenlenmenin veya haklı bir nedenin bulunması hallerinde mümkündür.

Şirket sözleşmesinde çıkma hakkının herhangi bir koşula bağlı olmadan düzenlenmesi mümkün olduğu gibi belirli sebeplerin gerçekleşmesi koşuluna bağlanması da mümkündür. Şirket sözleşmesinde çıkma hakkının herhangi bir koşula bağlanmamış olması halinde çıkma, ortağın tek taraflı beyanıyla gerçekleşmektedir. Çıkma hakkının belirli koşulların gerçekleşmesine bağlı tutulması halinde ise ortağın çıkışı, ortağın talebine istinaden genel kurulun buna ilişkin alacağı karar ile mümkündür. Ortağın çıkma talebinin genel kurul tarafından kabul edilmemesi halinde ortak, çıkma şartlarının gerçekleştiği iddiasını mahkemeye taşıyabilme hakkına sahiptir.

Uygulamada limited şirket sözleşmelerine en çok eklenen çıkma hakkı koşulları şirketin belirli bir süre boyunca zarar etmesi, karlılığın belirli bir seviyeye ulaşamaması, taahhüt edilen sermaye payını ödemeyen ortakların bulunması olarak sayılabilmektedir.

Limited şirket sözleşmesinde ortağın çıkma hakkına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmaması halinde dahi, her ortak haklı sebeplerin varlığı halinde mahkemeden çıkması hakkında karar vermesini talep etme hakkına sahiptir. Karşılıklı güveni sarsan, ortakların birlikte çalışmalarını ciddi şekilde güçleştiren olaylar ve olgular haklı neden olarak kabul edilmektedir. İleri sürülen bu haklı sebep limited şirketin zarar ediyor olması, borca batık olması, kötü yönetiliyor olması, kar paylarının ödenmiyor oluşu gibi ekonomik nedenlere dayanabileceği gibi ortakların tutum ve davranışlarından da kaynaklanabilmektedir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 10.01.2018 tarihli ve 2016/5973 E., 2018/149 K. sayılı kararı ile birbirleri ile evli iki ortağa sahip limited şirket ortaklarının boşanmış olmasını haklı bir neden olarak değerlendirmiştir.


Limited Ortaklıklarda Çıkmaya Katılma

TTK, 639’uncu maddesi ile ortaklardan birinin çıkma isteminde bulunması veya buna ilişkin dava açmış olması halinde diğer ortaklarında bu çıkma işlemi veya davasına katılmasına olanak sağlanmaktadır. Madde böylece ortağın kendisine eşit işlem yapılmasını talep etmesine olanak sağladığı gibi usul ekonomisi ilkesi uyarınca yargılamaların uzamamasını hedeflemektedir.

Buna göre TTK, ortaklardan birinin şirket sözleşmesindeki bir hükme dayanarak çıkmak istemesi veya haklı sebeplerden dolayı çıkma davası açması halinde, müdür veya müdürlerin gecikmeksizin diğer ortakları bundan haberdar etmekle yükümlü kılmaktadır. Böylelikle diğer ortaklardan her biri, haberin kendisine ulaştığı tarihten itibaren bir ay içinde şirket sözleşmesinde öngörülen haklı sebep kendisi yönünden de geçerli olduğundan bahisle veya çıkmaya ilişkin haklı sebeplerin varlığı iddiası ile çıkma işlemi veya davasına katılabilmektedir.


Limited Ortaklıklardan Çıkarılma

Limited şirket ortaklarının ortaklıktan çıkartılabilmesi, limited şirket sözleşmesinde buna ilişkin öngörülmüş olunan şartların gerçekleşmesi ve genel kurulun buna yönelik karar vermiş olması veya haklı sebeplerin varlığı halinde şirketin mahkemeden çıkarılmaya yönelik talepte bulunması ve mahkemenin buna yönelik karar vermesi ile gerçekleşebilmektedir.

Limited şirket sözleşmesinde ortağın çıkarılması hakkındaki şartların düzenlenmiş olması halinde genel kurul, ortağın ihracına yönelik karar almasıyla ortağın ortaklıktan çıkarılması gerçekleşmiş olur. İhraç edilmiş olan ortak, çıkarmaya yönelik genel kurul kararının kendisine noter aracılığıyla bildirilmesinden itibaren üç ay içinde kararın iptali talepli dava açma hakkına sahiptir.

Limited şirket sözleşmelerinde bulunan çıkarma nedenlerinin eşitlik ilkesine uygun ve objektif olması gerekmektedir. Bunların yanında genel kurulun vereceği ortaklıktan çıkarma kararının somut olarak ispatlanması ve çıkarılmaya konu ortağın ilgili genel kurul toplantısına katılmasının, oy kullanmasının veya konuşmasının engellenmemiş olması gerekmektedir.

Limited şirket sözleşmesinde ortağın çıkartılmasına yönelik herhangi bir düzenleme bulunmasa dahi haklı nedenlerin varlığı halinde genel kurul kararı ile ortağın çıkarılması istemli dava açılması mümkündür. Şirkete bağlılık yükümlülüğünün ihlal edilmesi ve şirkete olan borçların tam ve gereği gibi yerine getirilmemiş olması halleri, ehliyetsizlik, şirkete dolandırmaya yönelik işlemlerde bulunmak gibi haller haklı neden olarak sayılabilmektedir.

Limited şirket, yukarıda öngörülen hükümler çerçevesinde şirketten ayrılan ortağa ayrılma akçesi ödeyecektir. Ayrılma akçesi, ayrılan ortağın sahip olduğu esas sermaye paylarının ayrılma tarihindeki gerçek değerini karşılayan miktardır.


Şirketler Hukuku hakkında daha fazla bilgi almak için bize info@guzeloglu.legal adresinden ulaşabilirsiniz.

Yazar: Abdülkadir Güzeloğlu & Tarık Kurban