Esas sermaye payının geçişi devir, miras, eşler arasındaki mal rejimi ile ve icra yolları ile gerçekleşebilmektedir. Esas sermaye payının devrinin geçerliliği, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ("TTK") uyarınca sözleşme ile yapılmış olması şartına bağlanmaktadır.
Pay Devir Sözleşmesi
Limited şirketlerde payların devredilmesi sözleşmesi ve devir borcunu doğuran işlemlerin geçerliliği TTK'nın 595.maddesi ile yazılı olarak yapılması ve imzaların noter tarafından onaylanmasına şartına bağlı tutulmaktadır.
Buna ek olarak madde ek ödeme ve yan edim yükümlülüklerinin, rekabet yasağı ağırlaştırılmış veya tüm ortakları kapsayacak biçimde genişletilmiş ise bu husus ve önerilmeye muhatap olma, önalım, geri alım ve alım hakları ile sözleşme cezasına ilişkin koşulların da devir sözleşmesinde belirtilmesi gerektiğini belirtmektedir. Bunların ayrı bir sözleşme ile işlenmesi, o sözleşme açısından, geçersizlik teşkil etmektedir.
Ancak bu kayıtların devir sözleşmesinde bulunmaması, devir sözleşmesini geçersiz kılmamaktadır. Bu durumda alıcı söz konusu yükleri ve hakları bilerek payı aldığı varsayılmakta ve buna katlanmakla yükümlü olmaktadır.
Esas sermaye payının devrinin ve devir borcunu doğuran işlemlerin yazılı şekle bağlanması ile hem işlem güvenliği sağlanmakta hem de tarafların ispat yükü kuşkuya mahal vermeyecek şekilde belirlemiş olmaktadır.
Kanun koyucu madde gerekçesinde "işlem" teriminin geniş yorumlanması gerektiğini belirtmektedir. Buna göre esas sermaye payının devri ve devir borcunu doğuran işlemler ifadesinden "devir vaadi", "ön sözleşme", "borçlanma işlemi" gibi işlemlerin anlaşılması gerektiği vurgulanmaktadır. Devir borcunu doğuran sözleşmenin tek taraflı bir taahhütname olması halinde dahi madde de belirtilmiş olan geçerlilik koşullarına uyulması gerekmektedir.
Genel Kurulun Onayı
Maddenin 2.fıkrası uyarınca esas sözleşmede aksinin öngörülmemiş olması halinde pay devrinin gerçekleşebilmesi için ortaklar genel kurulunun onayı gerekmektedir. Madde gerekçesinde devir sözleşmesinin ortaklar genel kurulunun onayına kadar askıda olduğu belirtilmektedir.
Esas sözleşmede daha ağır bir nisap öngörülmediği taktirde, esas sermaye payının devrine ilişkin onay, toplantıda temsil edilen oyların çoğunluğu ile verilmektedir.
Genel kurul ilgili devir talebini herhangi bir sebep göstermeden reddedebilmektedir. Şirket esas sözleşmesinde hangi hallerde hisse devrinin reddedileceği yer alabileceği gibi devirin tamamen yasaklanması da mümkündür.
Şirket sözleşmesinde ek ödeme veya yan edim yükümlülüğünün öngörülmüş olması halinde ve genel kurulun devralanın ödeme gücünün şüpheli olduğunu belirlemesi halinde, devredilecek kişiden güvence istenebilmektedir. Bu halde genel kurul güvencenin verilmemesi halinde devir talebini reddedebilecektir.
TTK, genel kurulun, devir için başvurunun yapılmasından itibaren 3 ay içerisinde başvuruyu reddetmediği taktirde onayın verilmiş sayılacağını belirtmektedir. Kanun koyucu böylelikle ilgili başvurunun sürüncemede kalmamasını amaçlamaktadır.
Devrin Tescil Edilmesi
TTK, limited şirketlere ait esas sermaye paylarının geçişlerinin tescil edilmesi gerektiğini belirtmektedir. Buna göre şirket müdürleri ilgili devrin gerçekleşmesinden itibaren 30 gün içerisinde ticaret siciline tescil için başvurmakla yükümlüdür.
Şirketler Hukuku hakkında daha fazla bilgi almak ve her türlü sorunuzu iletmek için bize
info@guzeloglu.legal adresinden ulaşabilirsiniz.